Onderstaand een interview van Rebecca van Raamsdonk van Nabu Academy met Renske Berns. Dit interview staat ook op de website van Nabu Academu
Naam: Renske
Leeftijd: 39
Moedertaal: Nederlands
Andere talen: Italiaans, Turks, Engels en Frans
Renske werkt als docent Nederlands als tweede taal. Ze verrast haar cursisten regelmatig met een woord Turks tussendoor. Het leren van die taal heeft haar een betere docent gemaakt, vindt ze.
Hoi Renske! Jij leert nu Turks, maar dat is niet de eerste taal die je geleerd hebt, toch?
Klopt, ik heb na mijn eindexamen twee jaar in Italië gewoond om daar Italiaans te leren. Ik volgde een intensieve taalcursus en ging daarna werken. Ik heb er ook een jaar aan de universiteit gestudeerd, Frans en Engels, en toen ontdekte ik mijn liefde voor taalkunde. Eenmaal terug in Nederland ben ik daarom Italiaans en Taalwetenschap gaan studeren.
Waarom besloot je om op je 18e naar Italië te gaan?
Daar had ik niet een heel speciale reden voor. Mijn zus was naar Spanje gegaan na haar eindexamen, dus dat wilde ik niet. En ik kan me herinneren dat ik ooit in een paskamer stond in Nederland en een meisje moeiteloos van het Nederlands naar het Italiaans hoorde gaan en weer terug. ‘Wauw, dat wil ik ook!’, dacht ik toen.
Ben je tevreden over het niveau Italiaans dat je bereikt hebt?
Ja, ik spreek het vloeiend. Ik hoef het niet meer dagelijks te gebruiken en daardoor is mijn Italiaans nu misschien iets roestiger, de woorden komen minder snel dan eerst. Maar verstaan en lezen gaan zonder enige moeite en ik heb Italiaanse vriendinnen hier in Nederland met wie ik nog Italiaans spreek. Ik vind het niet jammer dat ik er niet meer mee doe. De taal is er gewoon, als deel van mijn leven.
En Turks? Waarom ben je dat gaan leren?
Ik wilde graag eens een ‘moeilijke’ taal leren, een taal die ver van het Nederlands afligt, maar wel hetzelfde schrift heeft. Ik wilde ervaren hoe dat is. Ik geef Nederlandse les aan anderstaligen en ik had veel Turkse cursisten. Toen er bij het bedrijf waar ik lesgaf Turkse lessen kwamen voor Nederlandse werknemers, heb ik gevraagd of ik mee mocht doen.
Hoe was dat?
Heel erg moeilijk en heel erg leuk. Ik houd van taal, van grammatica en van het uitzoeken van structuren. Woorden leren was veel lastiger: als een woord niet lijkt op wat je gewend bent, onthoud je het woord niet in één keer, dat duurt even. Ook al heb ik best een goed geheugen, herhaling is heel belangrijk.
Ben je nu nog steeds bezig met Turks leren?
Ja, na een pauze van 5 jaar. Allebei mijn kinderen gaan nu naar school en ik dacht dat ik daardoor wat meer tijd zou hebben en wilde wat voor mezelf gaan doen. Ik ben weer begonnen met privélessen. Dat was een bewuste keuze omdat ik een ingewikkeld niveau had: ik was goed in grammatica, maar ik kon nauwelijks een zin maken.
Heb je een doel voor ogen?
Ik wil simpele gesprekken kunnen voeren met mensen, zonder diep te moeten nadenken. Nu moet ik er nog wel veel bij nadenken.
Speelt het Turks verder een rol in je leven?
Ik heb nog steeds veel Turkse cursisten en soms verras ik hen met een woord hier en daar. Dan schrikken ze zich rot. Ik hoor het veel en ik merk dat ik steeds meer kan opvangen. Als mijn Turkstalige collega mails stuurt, probeer ik die te begrijpen.
Ik vertel mijn cursisten vaak dat ik Turks aan het leren ben. Ze vinden het leuk om te horen dat ik met hun taal bezig ben, en ik laat ermee zien dat ik weet hoe het is om een andere taal te leren.
Wat vind je leuk bij het leren?
De grammatica, kijken hoe het werkt. Er is altijd wel een logica in te ontdekken. Uitdrukkingen leren vind ik ook leuk. Ook bij hele gekke is er altijd wel een verband met het Nederlands te leggen.
Wat vind je minder leuk?
Woorden leren in het Turks vind ik lastig. Niet per se minder leuk, maar het kost echt veel meer tijd dan bij het Italiaans. Het gaat niet vanzelf. Ook Turks spreken is lastig, door het grote verschil in structuur. Het Italiaans is makkelijker te begrijpen, zeker met kennis van het Frans en Latijn. Bij het Turks heb ik toch meer het gevoel mijn hoofd in een kronkel te moeten doen.
Vind je dat je een talenknobbel hebt?
Ik ben wel goed in taal en ik vind het heel erg leuk, dat helpt. En elke taal die erbij komt, maakt het leren makkelijker.
Leer je makkelijker een taal omdat je zelf docent Nederlands bent, denk je?
Nee, volgens mij heb ik daar niet echt profijt van. Het is soms juist een nadeel: ik ben heel kritisch over docenten en vind ze snel niet goed genoeg of te traditioneel. Maar andersom denk ik wel dat ik er een betere docent door ben geworden, omdat ik weet hoe het voor mijn cursisten is. Ik heb nog meer begrip voor cursisten die vijf keer de betekenis van hetzelfde woord vragen, omdat ik nu uit ervaring weet hoe lastig het is om nieuwe woorden te onthouden.
Wat was een waardevolle les die je bij het leren hebt opgedaan?
Hoe vaak je een woord moet tegenkomen voor je het echt onthoudt. Dat wist ik wel uit studieboeken, maar ik had het nog niet zelf ervaren. Het moet op zo veel mogelijk verschillende manieren binnenkomen: los, in zinnen, in uitdrukkingen… Pas als het zo vaak bij je binnenkomt, wordt het natuurlijk. Herhalen en eindeloos oefenen is de enige manier om woorden goed en langdurig te leren.
Tot slot, wat is je lievelingswoord in het Turks en in het Italiaans?
In het Turks is het şöyle böyle (‘mwah’), want die ş vind ik leuk en hoe meer trema’s, hoe beter eigenlijk.
In het Italiaans tremendamente (‘enorm, heel erg’), omdat het mooi en grappig klinkt. Hoe het klinkt klopt met wat het betekent, vind ik.